In een van mijn eerste Blogs ben ik uitgebreid ingegaan op multifunctionele daken onder de titel “Wat zijn de valkuilen bij het ontwerpen van multifunctionele daken?”. Ik heb daarin aangegeven wat er allemaal mogelijk is op deze daken. Of het nu recreëren is, energie opwekken uit daken, bergen van water en nog veel meer. We geven deze verschillende daken een kleur:

• Gele daken. Op deze daken wekken we energie op. Hierbij moet men denken PV panelen die zonlicht omzetten in elektriciteit en zonnecollectoren die warmte genereren.
• Groene daken. Ook wel bekend als de tuindaken in de vorm van bijvoorbeeld extensieve sedumdaken tot de intensieve daktuinen met struiken en zelfs bomen. Of het verbouwen van groente en fruit in de bebouwde omgeving “Urban farming”.
• Rode daken. Dat zijn de daken om op te recreëren, leefdaken, zoals een terras, maar ook daken waar je op kunt sporten, feesten of parkeren.
• Blauwe daken. Daken waar je hemelwater op kunt vast houden, vertraagd afvoeren, maar ook kan bergen.

Natuurlijk kan je meer kleuren voor toepassingen toevoegen en zal het zo zijn dat je de diverse dak-kleuren kan combineren. Bijvoorbeeld een polder-dak (blauwe daken) i.c.m. recreatie (rode daken)!

Rode daken

In deze blog wil ik meer aandacht schenken aan de rode daken. De verzamelnaam leefdaken is bij dit type daken wel terecht. Of het nu terrassen zijn voor feesten en borrelen, galerijen voor toetreding tot woningen of parkeerdaken. Kortom, ons leven met deze toepassingen op daken wordt verrijkt!

Afwerking van rode daken

De afwerking van deze rode daken kan op diverse manieren. Houten vlonders is van oudsher een mogelijkheid om platte daken toegankelijk te maken, maar vindt tegenwoordig beperkt toegepast. Soms wordt hiervoor nog gekozen (of voor kunststof vlonders) in combinatie met een “polder-dak” uit ecologisch oogpunt. Technisch is hiervoor geen enkel bezwaar. In het zoeken naar mogelijkheden van het creëren van dakterrassen heeft men in het verleden getracht tegels in de cementmortel te leggen direct op de dakbedekking. Dit heeft veelal geleid tot schades (met name vorstschades) met lekkages tot gevolg. Ook het los leggen van stoeptegels direct op de dakbedekking gaf geen goed resultaat. Wiebelen van de tegels en het afvoeren van water over de tegels (met soms plassen op de tegels) gaf een slecht resultaat. Het waren dus geen duurzame oplossingen en daarom zijn deze absoluut af te raden. Ook bij parkeerdaken zijn er in het verleden naar oplossingen gezocht. Denk daarbij aan Stelcon platen van 2 x 2 m². Hoewel goed berijdbaar, is het geen goede toepassing op het dak. De platen zijn moeilijk stabiel te leggen en wanneer de platen in een omgekeerde dakconstructie direct op de isolatie worden gelegd, ontstaat er snel inwendige condensatie in de XPS-isolatie. Het gevolg hiervan is een niet of onvoldoende geïsoleerd dak! Ook het aanbrengen van een gestorte betonnen rijvloer op de XPS-isolatie heeft in het verleden tot grote  schades geleid.

Gietasfalt is een apart verhaal in dit onderwerp van rode daken. Gietasfalt wordt al heel lang gebruikt als afwerking van parkeerdaken met specifieke toepassingen. Berijdbaar voor personen- en soms ook vrachtverkeer. In het begin soms in combinatie met het Ertex-systeem voor het creëren van afschot en isoleren volgens het kouddakprincipe. Met name de bovenste parkeerlaag van parkeergarages en de daarbij behorende hellingbanen zijn uitstekend met gietasfalt waterdicht te maken. Met gietasfalt wordt in “één handeling” een waterdichte én berijdbare laag aangebracht. Er is dus altijd een afschot in het gietasfalt nodig om het water af te voeren. Bij slecht afschot is er dus kans op bevriezing van water met alle gevolgen van dien.

Speciale daktegels

Uiteindelijk is een duurzame oplossing gevonden in daktegels, speciaal ontworpen voor toepassing op daken in diverse afmetingen (afhankelijk van de toepassing). Uitgangspunt bij het ontwerp van deze tegels was:

• Afvoer van water onder de tegels. Door het creëren van deze zogenaamde spoelruimte is bereikt dat water onder de tegels snel kan worden afgevoerd en dat de ruimte schoonspoelt. Hiermee wordt voorkomen dat deze ruimte vervuilt en er plantengroei kan gaan ontstaan.
• Daarnaast is bij de ontwikkeling van deze daktegels belangrijk dat bij regen het water snel, via de naden tussen de tegels, kan worden afgevoerd.

De oplossingen is in eerste instantie gevonden in het aanbrengen van nokken aan de onderzijde van de tegels. Hierdoor komt de tegel ca. 15 mm vrij te liggen van de ondergrond, waardoor voldoende spoelruimte ontstaat. Daarnaast zijn de randen van de tegels voorzien van sparingen, waardoor het regenwater via de naden snel kan worden afgevoerd naar de spoelruimte. Dit type daktegel bleek de oplossing te zijn en evolueerde verder in onder meer terrastegels, balkontegels, tegels voor parkeerdaken, waarbij de combinatie met tegeldragers (al of niet in hoogte verstelbaar) ongekende mogelijkheden biedt.

In een volgend blog wil ik over deze mogelijkheden uitgebreid ingaan.

DakAdviesKranenburg en adviseur TotaalDakConcept