Klimaatdeskundigen zeggen dat klimaatverandering zal leiden tot grilligere streken van het weer. Het zal meer en vaker regenen en het zal vaker en harder waaien. Over de invloed van wind gaat deze blog. Er zijn diverse manieren om een traditioneel warmdak wind- en stormvast te maken:
- Losliggend geballast
- Partieel of volledig gekleefd
- Mechanisch bevestigd
Losliggend geballaste dakbedekkingsconstructie
Bij losliggende geballaste dakbedekkingsconstructie zorgt de ballastlaag ervoor dat het dak niet kan wegwaaien. De ballastlaag kan grind zijn of vormvast materiaal, zoals tegels. De hoogte en ligging van het gebouw bepaalt de korreldiameter en dikte van de grindbelasting. Hetzelfde geldt voor de dikte van de tegels. Over het algemeen worden vormvaste materialen toegepast in de rand- en hoekzones van het dak, terwijl grind in het dakvlak wordt aangebracht. Natuurlijk zijn er andere ballastlagen mogelijk. Zo kan een groendak met voldoende ‘droog’ gewicht als ballastlaag fungeren. In rand- en hoekzones wordt veelal gebruikgemaakt van vormvast materiaal (vegetatievrije zone)! Wat de dikte (gewicht) van de ballastlaag moet zijn, kan uitstekend berekend worden met het Bouwbesluit, Eurocodes, Nationale Bijlages en NEN 6707 en NPR 6708.
partieel en volledig gekleefde dakbedekkingsconstructies
Bij partieel en volledig gekleefde dakbedekkingsconstructies is de situatie wat anders. Daar moet met behulp van een systeemwindtest worden aangetoond wat de opwaaiweerstand van de dakbedekkingsconstructie is. Hierbij wordt de totale (gekleefde) dakbedekkingsconstructie opbouw (ondergrond, dampremmer, isolatie en dakbedekkingssysteem) getest met dynamische windbelastingsproeven. Aan de hand van de resultaten (weergegeven in kPa of kN/m2) kan worden bepaald tot welke hoogte (in de diverse windgebieden) de betreffende dakbedekkingsconstructie kan worden toegepast. Resultaten worden mede bepaald door samenhang (delaminatiesterkte) en onderlinge hechting van de diverse toegepaste materialen. Opgemerkt dient te worden dat de vastgestelde rekenwaarde alleen geldt voor de geteste systeemopbouw!
Begin jaren ’90 zijn er bij hevige najaarsstormen veel (partieel) gekleefde dakbedekkingsconstructies van daken gewaaid. Dat heeft er toen in geresulteerd dat men massaal is overgestapt naar mechanisch bevestigde dakbedekkingsconstructies! Nederland is daarin uniek in Europa. In de ons omringende landen worden nog steeds veel gekleefde systemen toegepast. Voordeel van mechanisch bevestigde dakbedekkingsconstructies is dat er eenvoudig aan gerekend kan worden en men is minder uitvoeringsgevoelig. Standaard mag een rekenwaarde worden aangehouden van 400N/bevestiger. Daarbij gelden wel wat uitgangspunten zoals diameter schroef, afmeting drukverdeelplaat, corrosiegedrag bevestigers, minimum aantal bevestigers per m2 en specificaties ondergrond (staaldak, beton, hout). Natuurlijk kan men hogere rekenwaarden hanteren maar dat moet dan wel worden aangetoond middels dynamische windbelastingsproeven. De rekenwaarden die daarbij bepaald worden gelden dan alleen voor deze specifieke systeem/constructieopbouw!
We hebben in de tussentijd veel geleerd van mechanisch bevestigde dakbedekkingssystemen. Eerst al door het dakbedekkingssysteem mechanisch te bevestigen de totale dakbedekkingsconstructie (inclusief isolatie en dampremmer) stormvast te maken. Isolatie dient nog altijd aanvullend te worden vastgezet met zogenaamde werkparkers. Maar ook de corrosiebestandheid van de bevestigers (tenminste 15 cycli Kesternichtest) en het voorkomen (bij dynamische windbelasting) van terugdraaien van de bevestigers. Deze zaken zijn al lange tijd geleden opgelost.
Bevestiging
De discussie die momenteel gaande is, is de toepassing kunststof bevestigers in combinatie met metaalschroeven in plaats van metalen drukverdeelplaten en schroeven. Deze tules hebben twee duidelijke voordelen. Men heeft geen last van koudebruggen (warmtelekken) en in de sloopfase van het dak kan deze makkelijk ontmanteld worden, zodat het dak goed geschikt is voor recycling. Past men metalen bevestigers toe dan dient het koudebrugeffect te worden gecompenseerd met een hogere isolatiewaarde. Dit kan oplopen tot toch wel 20% dikkere isolatie. Uit kostenoverweging heeft de toepassing van tules duidelijk een voorkeur!!
In een volgende blog over dit onderwerp kom ik graag terug op de diverse toepassingsmogelijkheden van tules in de diverse ondergronden, zoals staaldak, beton en hout.
DakAdviesKranenburg en adviseur TotaalDakConcept