nieuwstdc

Zoals ik al in eerdere blogs heb aangegeven ligt mijn nadrukkelijke voorkeur bij het ontwerpen van multifunctionele daken. Geef een plat dak vooral ook een extra ‘duurzame’ functie naast het feit dat het dak natuurlijk ook duurzaam waterdicht moet zijn! In veel situaties kan ook aan bestaande daken een extra duurzame functie worden toegevoegd. Wat bedoel ik ook al weer met deze multifunctionele daken? Op lichte dakconstructies (bijvoorbeeld een staaldak) kunnen dat PV panelen zijn, zonreflectie-, luchtzuiverende– of extensieve vegetatiedaken. Op zwaardere dakconstructies (zoals beton) zijn er meer mogelijkheden. Behalve de eerdergenoemde mogelijkheden zijn dat parkeer– of terrasdaken en intensieve vegetatiedaken al dan niet gecombineerd met een waterretentiedak. In deze blog gaan we in op luchtzuiverende dakbedekkingssystemen Stikstofreductie Op een van deze mogelijkheden, luchtzuiverende dakbedekkingssystemen, wil ik wat dieper ingaan. Al geruime tijd is de stikstofproblematiek aan de orde van de dag. Het mag duidelijk zijn dat de productie daarvan moet worden verminderd. En daar wordt, voor zover het mij duidelijk is, hard aan gewerkt om tot een reductie te komen. Een mogelijkheid om deze reductie te helpen tot stand te brengen is het toepassen van een luchtzuiverend dakbedekkingssysteem. Het betreft hier het luchtzuiverend dakbedekkingssysteem Noxite®. Dit systeem werkt als een katalysator die stikstofoxides omzet in een onschadelijke stof. Hiermee kan plaatselijk de concentratie stikstofoxides in de lucht omlaag worden gebracht. Bij het luchtzuiverend dakbedekkingssysteem Noxite® is de bovenzijde van de dakbedekking afgewerkt met een speciale mineraalkorrel die omhuld is met Anatase (een actieve kristalvorm van titaniumdioxide TiO2). Door foto-katalytische werking van deze Anatase (er is dus UV licht nodig om het proces op gang te brengen) wordt NOx (zoals stikstofdioxide) omgezet in onschuldige nitraten die met het regenwater van het dak worden afgevoerd. Een TNO-onderzoek toont aan dat 1m2 Noxite® dak ettelijke duizenden m3 lucht per jaar kan zuiveren. Als vuistregel wordt aangehouden dat in een omgeving met een hoge concentratie luchtvervuiling 1000 vierkante meter dak belegd met Noxite® jaarlijks 52 miljoen kubieke meter vervuilde lucht zuivert (bij een reductie van 40 µgNO2/m3). Warmtereductie in de zomer Door de lichte kleur van de Noxite® draagt deze ook bij tot minder warme daken in de zomer. Om het Noxite®-dak optimaal te laten functioneren is een goed afschot van het dak belangrijk. Daar waar water blijft staan op het dak zal het systeem niet functioneren! Ook het regelmatig reinigen van het dak komt het systeem vanzelfsprekend ten goede! Het mag duidelijk zijn dat alleen niet-geballaste daken geschikt zijn voor deze toepassing. Voor wat betreft begaan-/beloopbaarheid worden geen extra eisen gesteld aan de dakbedekkingsconstructie (warmdak)! Inmiddels zijn er interessante projecten met deze Noxite®-dakbedekking uitgevoerd zoals het dak van De Nederlandse Bank in Amsterdam, Hilton hotel op Schiphol en het data centrum van Google in de Eemshaven.   Bram Kranenburg       DakAdviesKranenburg, adviseur TotaalDakConcept

In mijn laatste blog ging ik in op de valkuilen bij het ontwerpen van multifunctionele daken. In deze blog zoeken we verdieping en ga ik in op de technische oplossingen. De dragende onderconstructie bij multifunctionele daken is (door de extra zware belasting) altijd een betonnen constructie. Van deze betonnen ondergrond kan optimaal gebruikt worden gemaakt. Immers beton is waterdicht tussen de scheuren! Laat dus de betonnen ondergrond meewerken in het duurzaam waterdicht functioneren van het dak. Dit doe je door het dakbedekkingssysteem volledig te kleven op de beton. bitumineus dakbedekkingssysteem De beste resultaten bereik je door te kiezen voor een bitumineus dakbedekkingssysteem die natuurlijk worteldoorgroeibestendig dient te zijn. De betonnen ondergrond moet wel op afschot gestort worden (absoluut geen zand/cement afschotlaag toepassen), bij voorkeur vlinderen en stralen (cementhuid verwijderen). Vervolgens dient u een bitumenprimer en een volledig gekleefd tweelaags gemodificeerd gebitumineerd dakbedekkingssysteem aanbrengen. Door deze applicatie zal er bij een eventuele beschadiging of uitvoeringsfout van het dabedekkingssysteem geen lekkage ontstaan door de volledige hechting van het dakbedekkingssysteem aan de betonnen ondergrond. Het beton werkt dan in dit geval mee aan de duurzame waterdichting van het dak. Zou men geen volledige verkleving realiseren dan kan er bij een onverhoopte lekkage (door mechanische beschadiging of uitvoeringsfout in het dakbedekkingssysteem) lekwater kunnen lopen tussen dakbedekking en betonnen ondergrond (onderloopsheid van water). Lekkages ontstaan binnen dan op een andere plaats (bij een doorvoer of scheur in de betonnen ondergrond) dan de beschadiging in het dakbedekkingssysteem. De oorzaak is dan nauwelijks meer te vinden! Rest dan alleen nog maar symptoombestrijding of het tijdelijk verwijderen van de dakafwerking om de oorzaak te kunnen vinden met alle nadelen van dien! XPS-isolatie bij omgekeerd dak Bij het omgekeerd dak wordt de XPS-dakisolatie los gelegd op het dakbedekkingssysteem. Hierbij geeft de XPS-isolatie een extra bescherming tegen mechanisch beschadigingen van het dakbedekkingssysteem. Bouwfysisch gezien is het omgekeerd dak de perfecte oplossing. Immers het dakbedekkingssysteem is tevens de dampremmende laag. De kans op inwendige condensatie is daardoor uitgesloten. Wel dient er rekening mee te worden gehouden dat er eerst een ventilerende laag op de XPS-isolatie wordt aangebracht, voordat de verdere afwerking van het multifunctionele dak wordt geïnstalleerd. Warmdak in combinatie met CG- of C-EPS-isolatie Een goed alternatief is een speciaal warmdak met CG- of C-EPS isolatie. Het is niet altijd mogelijk het omgekeerd dak toe te passen. Denk daarbij aan bijvoorbeeld aan retentiedaken. Cellulair Glas (CG) isolatie is van zichzelf waterdicht en geeft dus in het warmdak extra zekerheid wanneer onverhoopt beschadiging in het dakbedekkingssysteem optreedt. Daarnaast heeft het een zeer hoge drukvastheid en is van zichzelf dampdicht, iets wat bouwfysisch zeker een voordeel is (een dampremmende laag is bouwfysisch dus niet nodig). De CG-isolatie bestaat uit ‘broodjes’ die volledig gekleefd worden op de betonnen ondergrond. Ook de naden worden gekleefd/gevuld. Het kleefmiddel kan warm verwerkbare bitumen zijn of een ander door de CG-leverancier geadviseerde kleefstof. Afschot kan gecreëerd worden in de betonnen ondergrond of men kan afschot CG isolatie gebruiken. Op de CG-isolatie wordt vervolgens een volledig gekleefd bitumineus dakbedekkingssysteem, eventueel in combinatie met een EPDM-dakbedekkingssysteem aangebracht.  Cementgebonden geëxpandeerd polystyreenschuim (C-EPS) afschotmortel wordt als een mortel op het dak aangebracht in de dikte die noodzakelijk is om de vereiste warmteweerstand te waarborgen en kan op afschot worden aangebracht. Afschot in de ondergrond is dan niet nodig. Door speciale toevoegingen is de C-EPS op zich waterdicht en daardoor prima geschikt voor toepassing in deze speciale daken. Ook de drukvastheid van de C-EPS maakt het geschikt voor deze toepassing. Het is bij multifunctionele daken wel belangrijk dat er veel aandacht geschonken wordt aan het bouwfysisch aspect (door het uitvoeren van een bouwfysische berekening). Veelal blijkt daaruit dat het raadzaam is om op de betonnen ondergrond eerste een bitumineuze dampdichte laag aan te brengen, volledig gekleefd op de betonnen ondergrond. Op de C-EPS wordt een volledig gekleefde bitumineuze dakbedekkingssysteem eventueel in combinatie met een EPDM-dakbedekkingssysteem aangebracht. Bij multifunctionele daken, zoals intensieve vegetatiedaken, retentiedaken, parkeer– en terrasdaken of combinaties daarvan, dient er extra aandacht geschonken te worden aan de dakbedekkingscontructie. Daarbij is het niet raadzaam om zomaar te kiezen voor een losliggend aangebracht dakbedekkingssysteem. Dit vraagt in de toekomst om problemen!   Bram Kranenburg DakAdviesKranenburg, adviseur TotaalDakConcept  

De architect heeft het dak (gelukkig) ontdekt. En logisch, want men kan zoveel op platte daken. De vijfde gevel geeft de mogelijkheid tot biodiversiteit in de stedelijke gebouwde omgeving. Dit zijn niet alleen vegetatiedaken – intensief of extensief – maar ook de combinatie met retentiedaken geeft vele mogelijkheden. Combineert men dit met recreatie op daken (met terrassen en eventueel parkeren) dan bereik je wel het optimum in het gebruik van daken. Zeker ook het feit dat tijdelijke berging van regenwater op daken, na steeds heviger wordende regen-/stortbuien, een uitstekende oplossing is die platte daken kunnen geven. Immers de dichtbebouwde binnensteden, met veel verhard oppervlak, kunnen de steeds grotere hoeveelheid regenwater niet meer aan. Rioleringssystemen zijn hierop niet meer berekend. Op deze wijze ontworpen multifunctionele daken geven in het stedelijke gebied natuurlijk ook een belangrijke bijdrage aan het reduceren van de temperatuur in de stad op een warme zomerse dag (het “urban heat island effect” oftewel in goed Nederlands het “hitte-eilandeffect” )! Duurzame toepassingen op lichtere platdak dakconstructies Multifunctionele daken zijn niet altijd mogelijk of wenselijk. Bij toepassing van lichtere draagconstructies zijn de mogelijkheden beperkt. Echter, zoals in een eerder blog al is aangegeven heeft het legio voordelen om op dit soort platte daken PV-panelen aan te brengen. Luchtzuiverende daksystemen of zonreflectie daken zijn ook prima toepassingen op dit soort lichtere daken (ga ik in een volgende blog dieper op in). Keuze genoeg om daken meerdere duurzame functies te geven naast die primaire functie van waterdichting. Voordeel van deze laatst genoemde toepassingen is dat het dakbedekkingssysteem visueel geïnspecteerd kan worden. Eventuele oorzaak van lekkages is dan snel te lokaliseren. Dit geldt natuurlijk ook voor traditionele daken in het warmdaksysteem! Bij multifunctionele daken is dit echter duidelijk anders! De dakbedekkingsconstructie i.c.m. multifunctionele daken Om de waterdichting van multifunctionele daken is het mij in dit blog te doen. Want het moge duidelijk zijn dat,  met al deze uitstekende toepassingen, deze daken natuurlijk onder alle omstandigheden wel duurzaam waterdicht dienen te blijven functioneren! Daarbij speelt ook het goed blijvend thermisch functioneren van de dakconstructie een belangrijke. Je moet er niet aan denken om met lekkages te worden geconfronteerd. Zoeken naar de oorzaak is onbegonnen werk. Alleen al het feit dat een mooi ontwikkeld dak moet worden afgebroken om bij het dakbedekkingsconstructie te komen voor het uitvoeren van inspecties of reparaties. Welke eisen dient men te stellen aan de dakbedekkingsconstructie van multifunctionele daken? Bij multifunctionele daken dien je in de dakbedekkingscontructie extra zekerheden te bouwen. Het traditionele warm-dak is uit den boze. Alleen het zogenaamd omgekeerd dak met geëxtrudeerd polystyreen schuimisolatie (XPS) of het warmdak met cellulair glas (CG) of cementgebonden geëxpandeerd polystyreenschuim (C-EPS) afschotmortel geven voldoende zekerheid op succes. Even voor de duidelijkheid: Een dakbedekkingssysteem is de waterdichte dakbedekking inclusief door-/afvoeren, dakrand afwerking, wijze van bevestiging e.d. Een dakbedekkingsconstructie is het dakbedekkingssysteem inclusief isolatie en eventueel dampremmende laag e.d. Graag wil ik in een volgend blog invulling geven aan de technische oplossingen met alle “ins en outs”!   Bram Kranenburg DakAdviesKranenburg, adviseur TotaalDakConcept